Oorlogsgraven in Oegstgeest

Oorlogsgraven in Oegstgeest? Ze waren er in groten getale. Nu zijn er nog 27, maar vlak na het eind van de Tweede Wereldoorlog waren het er in het huidige Oegstgeest ruim 175. Ze waren van Nederlanders, Engelsen, Canadezen en Duitsers, verspreid over de begraafplaatsen bij het Groene Kerkje, bij de H. Willibrord kerk en aan de Verlengde Vinkenweg. Op Rhijnhof, toen een Leidse begraafplaats op Oegstgeests grondgebied, lagen er ook enkele; hierop wordt in dit overzicht verder niet ingegaan.
Na de oorlog zijn de Nederlandse soldaten voor het grootste deel naar de Erebegraafplaats op de Grebbeberg overgebracht en zijn de Duitsers verplaatst naar hun eigen kerkhof in de buurt van Venray. De Engelsen en Canadezen zijn gebleven, overeenkomstig het Britse gebruik om gesneuvelde soldaten ter plaatse te begraven. Zij waren voor het grootste deel vliegers van de Britse Royal Air Force (RAF) die met hun toestel boven Oegstgeest door de Duitsers zijn neergehaald. Daarnaast resteren er nog twee Nederlandse soldaten van de ruim 60 die hier, na de felle – en succesvolle – gevechten om vliegveld Valkenburg en de toegang tot Den Haag, zijn komen te liggen, en één militair die is gesneuveld in Loon op Zand en door zijn vrouw naar Oegstgeest is gehaald. Bovendien liggen enkele verzetsstrijders die tijdens de oorlog in Oegstgeest om het leven zijn gekomen of hier naartoe zijn gehaald, hier ook begraven.

Op deze website worden de mannen voorgesteld die thans in Oegstgeest hun laatste rustplaats hebben.

Eerst komen de Nederlandse militairen aan de orde die op 10 mei 1940 sneuvelden, daarna de geallieerden en tenslotte de verzetsstrijders. De volgorde is die van de datum van overlijden, eerst de militairen, dan de burgers.

Vlak na de oorlog was de situatie wat betreft de oorlogsgraven anders dan nu. Dit komt aan de orde op pagina Na de oorlog. Daarna volgt een uiterst beknopt overzicht van de Oegstgeestenaren die in de oorlog zijn gevallen maar buiten Oegstgeest zijn begraven.
Een en ander wordt voorafgegaan door korte beschouwingen over de Tweede Wereldoorlog in het algemeen, over de Tweede Wereldoorlog in Oegstgeest, en over het Groene Kerkje, waarbij de meeste mannen ter aarde zijn besteld.

Bij het opnemen van beschrijvingen in dit overzicht moesten keuzes worden gemaakt. De inhoud is beperkt tot diegenen die in de oorlog direct of indirect door toedoen van de bezetter om het leven zijn gekomen en nu in Oegstgeest begraven liggen. Dit ogenschijnlijk heldere uitgangspunt bracht toch arbitraire keuzes mee. Zo is Jan van Gilse wel opgenomen, ondanks dat hij in een ziekenhuis aan kanker overleed, en is Theo Fles niet opgenomen omdat hij pas in 1958 stierf, naar alle waarschijnlijkheid wel als gevolg van de verwondingen die hij opliep bij de ontploffing die Piet van Manen meteen het leven kostte. Oegstgeestenaren die bij bombardementen en beschietingen buiten Oegstgeest om het leven kwamen en kinderen die gestolen granaten demonteerden en dergelijke, zijn ook buiten beschouwing gelaten.